Jesień to pora roku, która przynosi sporo pomysłów na aktywizację umysłu i miłe spędzanie czasu w warunkach domowych – wokół jest dużo charakterystycznych zapachów czy przedmiotów. Zainspiruj się propozycjami, dzięki którym nawiążesz lepszy kontakt z podopiecznym lub nawet zmniejszysz trudne objawy choroby.

Jesienne kolorowanki dla osób starszych

Kolorowanki to teoretycznie znana aktywność, ale mam wrażenie, że wciąż za bardzo kojarzona wyłącznie z dziećmi i niedoceniana w przypadku seniorów. Wystarczy trzymać się kilku zasad, by kolorowanie miło wypełniło czas zarówno podopiecznemu, jak i opiekunowi.

Potrzebujesz:

• gotowych kolorowanek lub kartki/kartonu i czarnego flamastra,
• kredek (np. świecowych lub bambino, aby prowadzenie kredki i uzyskanie koloru nie było trudne) lub farb, wody i pędzla,
• wygodnego miejsca, tj. dobrze oświetlonego, krzesła z oparciem,
• zabezpieczenia blatu (np. folia malarska, stare gazety).

Pamiętaj, aby:

• Dobrać kolorowankę do wieku bliskiego, czyli raczej nie sięgać po kolorowanki dla dzieci (chyba że Twój bliski je lubi, wówczas nie staraj się tego zmieniać)
• Wybrać kolorowankę pasującą do zainteresowań bliskiego lub – jak w przypadku tych propozycji – do pory roku, czyli jesieni. Może ona przedstawiać np. dynię, liście, jabłka, filiżankę herbaty, parasolkę, kalosze, grzyby, kasztany, sweter… Gotowe kolorowanki znajdziesz np. tutaj – wystarczy, że pobierzesz i wydrukujesz obrazek (jest to bezpłatne). Jeśli nie masz takiej możliwości, przygotuj obrys samodzielnie – sięgnij w tym celu po kartkę i czarny flamaster. Nie potrafisz rysować? Nie przejmuj się szczegółami, potrzebny jest tylko obrys.
• Obrys na kolorowance był wyraźny i odpowiednio duży. Warto, by kartka była wielkości minimum A4. Możesz również sięgnąć po karton zamiast kartki, aczkolwiek warto, by wypełnienie było białe, jasne, a obrys czarny.

Pamiętaj również o tym, by:

• najpierw pokazać bliskiemu o co w tym chodzi,
• nie pospieszać, nie ganić, nie krytykować, lecz pozwolić na dowolną pracę twórczą,
• pozbyć się wszelkich “przeszkadzaczy”, np. włączonego telewizora,
• po zakończonej “pracy” umyć ręce.

Kolorować możecie farbami plakatowymi i kredkami.

W trakcie kolorowania możecie na przykład:

• wspominać pozytywne (!) wydarzenia z przeszłości, które kojarzą się z jesienią,
• rozmawiać na temat potraw, zapachów czy dźwięków kojarzonych z jesienią.

Zobacz jak zajęcia z kolorowania organizuje Łódzkie Towarzystwo Alzheimerowskie

Wielozadaniowe liście

Nie musisz inwestować, by owocnie spędzić czas z podopiecznym. Liście, które jesienią wypełniają ulice w całej Polsce, wystarczą do przygotowania ciekawego zajęcia. Oto kilka pomysłów:

• segregowania liści według wielkości,
• odrysowanie kształtów liści na kartce, a następnie dopasowywanie liści do ich obrysu
• układanie z liści bukietu (szczegóły poniżej),
• tworzenie wyklejanki z liści (szczegóły poniżej).

Potrzebujesz:

• wielokolorowych liści najlepiej różnych gatunków drzew,
• kartki papieru (może być A4 lub lepiej większa) lub kawałka kartonu,
• klej biurowy,
• nożyczki (w przypadku wyklejanki).

Układanie z liści bukietu: Przyklejacie liście na kartkę w taki sposób, by stworzyły jesiennych bukiet. Możesz w tym celu najpierw narysować np. symboliczny wazonik, aby łatwiej było ustalić umiejscowienie liści.
Przyklejone liście mogą również tworzyć np. sukienkę (wówczas najpierw narysuj górną część ciała baletnicy czy tancerki).

Wyklejanka z liści: Potnij(cie) liście na małe kawałki dowolnego kształtu. Narysuj na kartce flamastrem obrys jakiegoś przedmiotu (np. kapelusz) czy warzywa (np. dynia, jabłko) i wypełnijcie go przyklejonymi liśćmi.

Pamiętaj, aby:

• najpierw pokazać bliskiemu o co w tym chodzi,
• nie pospieszać, nie ganić, nie krytykować, lecz pozwolić na dowolną pracę twórczą,
• pozbyć się wszelkich “przeszkadzaczy”, np. włączonego telewizora,
• po zakończonej “pracy” umyć ręce.

Wspominanie jako forma aktywizacji

Jesień ze względu na obchodzony 1 listopada Dzień Zmarłych, często bywa czasem wspominania najbliższych, którzy już nie są z nami. Szczególnie w przypadku osób dotkniętych otępieniem powrót do smutnych wydarzeń nie jest dobry pomysłem, ale możesz ten czas wykorzystać na wspominanie tych dobrych momentów.

Możecie wspólnie obejrzeć zdjęcia – zadaj bliskiemu pytania, które rozwiną wówczas rozmowę (pamiętaj jednak, by nie “dręczyć” go o niepamiętanie imienia czy jakiegoś szczegółu). Takie spędzanie czasu to terapia reminiscencyjna, o której rozmawiałam z Hanna Pokorą – zajrzyj do tego wywiadu, aby dowiedzieć się o niej więcej.

Pamiętaj, aby:

• przywoływać pozytywne wspomnienia,
• być cierpliwym i życzliwym wobec bliskiego,
• zadawać otwarte pytania – takie, by podopieczny mógł coś opowiedzieć, kontynuować rozmowę.

Razem w kuchni pachnącej imbirem, goździkami czy czosnkiem

Czy osoba dotknięta otępieniem może gotować? Oczywiście, że tak! Jeśli nie jest osobą leżacą i będziesz jej towarzyszyć. Twój bliski, w zależności od indywidualnych możliwości, może zająć się między innymi:

• obieraniem, myciem i krojeniem warzyw czy owoców,
• mieszaniem np. sałatki,
• formowaniem ciasta,
• układaniem np. ciastek na blaszce

Możecie więc wspólnie ugotować zupę z dyni, upiec ciasto ze śliwkami czy ciasteczka korzenne. Jeśli bliski lubił gotować lub piec, to świetnym pomysłem jest także powrót do ulubionego przepisu.

Pamiętaj, że gotowanie to także uczta dla zmysłów! Zapachy mogą wywoływać miłe wspomnienia, koić, a nawet ogrzewać 🙂 Dowiedz się więcej na temat pobudzania zmysłów w chorobie Alzheimera

Jeśli bliski zajmuje się “tylko” np. mieszaniem, to pamiętaj, że z jego perspektywy jest to prawdopodobnie ważne i niełatwe zadanie. Każda aktywność ma znaczenie!

Pamiętaj, aby:

• zadbać o bezpieczeństwo (Ty najlepiej jesteś w stanie ocenić, czy podopieczny powinien np. posługiwać się nożem),
• zadbać o wygodne miejsce do siedzenia i odpowiednie oświetlenie,
• nie poganiać, nie krytykować, nie oceniać za efekty (czy ich brak).

Chcesz coś dodać? A może masz swój sprawdzony sposób na aktywizację jesienią? Daj znać w komentarzu poniżej!