Ponad 30 pomysłów na zorganizowanie zajęcia osobie dotkniętej alzheimerem, demencją
Niełatwo jest znaleźć zajęcie osobie dotkniętej chorobą Alzheimera, bez względu na etap choroby. Czy to zajęcie nie jest zbyt proste? Czy nie daję jej/mu zbyt trudnego zadania? Co powinienem zaakceptować? To częste pytania opiekunów, którym zupełnie nie ma co się dziwić. Przygotowałam zestawienie ponad 30 propozycji na zajęcie oraz kilka podpowiedzi dotyczących samej ich organizacji.
W marcu 2023 r. wydałam poradnik na temat aktywizowania osób z chorobą Alzheimera – informacje na jego temat znajdziesz tutaj, a księgarnię, w której jest dostępny – tutaj.
Na początek kilka wskazówek dotyczących przebiegu zajęć. Są bardzo ważne, bo nie mając podstawowej wiedzy, szybko się zniechęcisz jako opiekun, a przede wszystkim nie uda Ci się miło zorganizować czasu podopiecznemu. Nieodpowiednie reagowanie na zachowania chorego czy dobieranie czasu na zajęcia może m.in. wywołać agresję.
Zarówno wskazówki, jak i zestawienie przygotowałam m.in. w oparciu na doświadczenia opiekunów będących członkami grupy na Facebooku Zajęcie dla chorego na alzheimera – porady, przykłady, wsparcie. Jeśli nie jesteś jej członkiem to serdecznie Cię zapraszam – w grupie siła!
O czym warto pamiętać, organizując zajęcia osobie dotkniętej demencją, chorobą Alzheimera:
- Załóż z góry, że każdy dzień może wyglądać inaczej. Jednego dnia podopiecznemu spodoba się segregowanie warzyw, innego dnia układanie puzzli
- Nic na siłę. Nie zmuszaj, nie popędzaj, nie krytykuj za powolność czy problemy z pamięcią, to tylko odwróci się przeciwko Tobie – będzie niecierpliwy, zdenerwowany, a nawet agresywny
- Nie dawaj bliskiemu wyboru powyżej dwóch, bo nie będzie w stanie udzielić Ci odpowiedzi. Jeśli chcesz go zapytać o to, na co ma ochotę, zaproponuj dwa rozwiązania do wyboru albo zasugeruj zajęcie i zobacz, jak zareaguje
- Podopieczny wyraźnie się nudzi albo coś go irytuje w tym, co robicie? Przerwij, zajmijcie się na trochę czymś innym albo odpuść to do innej okazji
- Spróbuj wpleść aktywności w codzienną rutynę, np. układajcie puzzle czy gracie w pasjansa zawsze po obiedzie
- Zadanie podopieczny może wykonywać w pojedynkę, z Tobą – opiekunem lub np. z większą liczbą bliskich osób. Nic nie stoi na przeszkodzie poza jego upodobaniami i nastrojem. Rzecz w tym, że jedne osoby wolą zajęcia w grupie, inne w samotności. Pomyśl, co lubi Twój bliski
- Nie poddawaj się, nawet po kilku porażkach. Niełatwo jest znaleźć odpowiednie zajęcie dla osoby dotkniętej demencją, ale warto szukać, bo takie zajęcie zwykle uspokaja, może nawet łagodzić objawy demencji, a Tobie dać szansę na zyskanie kilku chwil dla siebie lub wytchnienia w towarzystwie chorego
- Upodobania i możliwości podopiecznego będą się zmieniać, bo choroba postępuje – spróbuj podążać za bliskim
- Jesteś tak samo ważny jak Twój podopieczny. Masz dość, tracisz cierpliwość? Odpuść, zmień temat
- Wybierając zajęcie, zastanów się, co dotychczas lubił Twój podopieczny – bardzo możliwe, że nadal chętnie będzie robił to samo lub coś podobnego, ale dostosowanego do jego aktualnych możliwości
- Kiedy Twój podopieczny jest najbardziej aktywny i prawdopodobnie chętny do robienia czegoś? Poszukaj odpowiedzi na to pytanie, to wskazówka co do wyboru pory dnia, godziny
- Możliwe, że poniżej nie znajdziesz zajęcia, które będzie odpowiednie dla Twojego podopiecznego. Możliwe, że znajdziesz kilka. Żadne rozwiązanie nie oznacza, że jest dobrze czy źle – szukaj, pytaj, nie poddawaj się
- Dobre zajęcie, czyli jakie? Takie, który nie jest ani za łatwe, ani zbyt trudne 🙂
Aktywizacja w chorobie Alzheimera, czyli czym można zająć osobę dotkniętą chorobą Alzheimera (lista aktualizowana):
- Spacery (takie, na jakie możecie sobie pozwolić, nic na siłę)
- Sprzątanie, np. ścieranie kurzów
- Spokojne ćwiczenia fizyczne (takie, na które pozwala lekarz, rehabilitant)
- Układanie prania
- Składanie ręczników
- Zwijanie skarpet
- Tańczenie
- Lepienie z plasteliny
- Dopasowywanie przedmiotów użytku codziennego do odrysowanego kształtu (np. klucze z torby z narzędziami)
- Układanie puzzli (o odpowiedniej liczbie elementów, najlepiej z obrazami dla dorosłych)
- Malowanie, najlepiej specjalnymi farbami dla dzieci, bo łatwo je wyprać i są bezpieczne
- Malowanie z wykorzystaniem wyłącznie wody – za pomocą tzw. aquapaintów
- Rysowanie
- Zabawa w „dokończ zdanie”
- Wspólne oglądanie zdjęć
- Korzystanie z sorterów – specjalnych pojemników (zabawa polega na dopasowaniu kształtu np. klocka do kształtu dziury w wieczku)
- Zajęcia sensoryczne, czyli pobudzające zmysły, np. dotykanie powierzchni o różnych fakturach
- Tzw. wyrywanki – wyrywane fragmentów np. gazet i przyklejanie lub układanie ich na czystej kartce papieru
- Obieranie ziemniaków lub innych warzyw, owoców
- Mycie/płukanie warzyw, owoców
- Dzielenie plastikowych lub materiałowych owoców/warzyw np. według koloru
- Ćwiczenie pamięci – korzystanie ze specjalnych zestawów dostosowanych do stopnia zaawansowania choroby
- Proste gry typu Chińczyk (nie musicie grać zgodnie z zasadami)
- Układanie słów z liter, np. z gry Scrabble
- Układanie klocków domino – tradycyjnych lub drewnianych
- Układanie kart do gry, np. według kolorów albo kolejności, w uproszczonego pasjansa (dostępne są na rynku karty o większym formacie)
- Słuchanie ulubionej muzyki, np. hitów z lat dzieciństwa czy religijnej
- Głaskanie psa lub kota (tylko znajomego – zaufanego i lubiącego to)
- Układanie wieży z klocków lub tzw. Jengi
- Oglądanie programów przyrodniczych
- Zabawa piłką – poręcznej wielkości, gładką lub z kolcami, które dodatkowo pobudzą krążenie
- Opieka nad lalką
- Przyczepianie/odczepianie klamerek
- Ugniatanie ciasta/masy solnej/piasku kinetycznego
- Wycieranie plastikowych naczyń
- Nakrywanie do stołu
- Zwijanie kłębka wełny
- … chcesz coś dodać? Podzielić się swoim doświadczeniem? Daj znać w komentarzu poniżej, na grupie lub napisz do mnie maila!
Więcej porad i pomysłów na zajęcia wraz z opisem, potrzebnymi materiałami i możliwymi korzyściami znajdziesz w moim poradniku, który ukazał się nakładem wydawnictwa WiR.
